Nhiều doanh nghiệp hiện nay cố tình không ký hợp đồng với người lao động. Mục đích thường là để né tránh nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp hoặc dễ dàng chấm dứt khi muốn. Điều này khiến người lao động lo lắng: “Nếu không có hợp đồng, mình có được bảo vệ quyền lợi không?”
- Cơ sở pháp lý về hợp đồng lao động.
Pháp luật hiện nay đã có nhiều quy định nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao
động như:
– Điều 13 Bộ luật Lao động 2019 về hợp động lao động, nếu thỏa thuận có đủ yếu tố
về việc làm có lương và sự quản lý, điều hành thì vẫn coi là hợp đồng lao động, dù gọi tên khác hoặc không lập thành văn bản.
– Điều 14 Bộ luật Lao động 2019: Hợp đồng phải lập bằng văn bản, trừ trường hợp
hợp đồng dưới 1 tháng có thể giao kết bằng lời nói.
– Điều 20 Bộ luật Lao động 2019: Sau 30 ngày hết thử việc, nếu vẫn làm việc mà
người sử dụng lao động không ký hợp đồng thì quan hệ lao động mặc nhiên được xác lập.
Tuy pháp luật có cơ chế bảo vệ, nhưng thực tế không ký hợp đồng khiến người lao
động chịu nhiều bất lợi khi tranh chấp xảy ra. - Không ký hợp đồng, người lao động bị ảnh hưởng như thế nào?
Khi không ký hợp đồng lao động, người lao động sẽ dễ rơi vào tình trạng:
-Khó chứng minh quan hệ lao động: không có giấy tờ ràng buộc, khi xảy ra
tranh chấp người lao động sẽ thiếu chứng cứ để đòi quyền lợi.
-Mất bảo hiểm xã hội: Khi người lao động không được ký hợp đồng lao
động, người lao động sẽ không được đảm bảo các quyền lợi theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024.
– Dễ bị chấm dứt việc làm tùy tiện: Do không có hợp đồng ràng buộc nên người
sử dụng lao động có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động bất cứ lúc nào mà không cần dựa vào các căn cứ đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động được quy định tại Điều 36 Bộ luật Lao động năm 2019.
-Thiệt thòi về lương, thưởng, phụ cấp: Không có cơ sở ghi nhận, người lao động
sẽ khó đòi lương ngoài giờ, phụ cấp, tiền thưởng.
-Rủi ro tai nạn lao động không được bồi thường: Không được ghi nhận quan hệ lao
động rõ ràng, người lao động có thể bị người sử dụng lao động từ chối trách nhiệm bồi thường khi không may xảy ra tai nạn lao động. - Doanh nghiệp bị xử phạt như thế nào nếu không ký hợp đồng lao động?
Không chỉ người lao động chịu thiệt, doanh nghiệp cũng phải gánh chịu hậu quả nặng nề khi vi phạm nghĩa vụ ký kết hợp đồng lao động. Theo Điều 9, Nghị định 12/2022/NĐ-CP, mức phạt áp dụng cho hành vi không ký hợp đồng lao động bằng văn bản như sau:
– Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người
lao động.
– Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50
người lao động.
– Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người đến 10
người lao động.
– Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với vi phạm từ 101 người đến 300
người lao động.
– Từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với vi phạm từ 301 người lao động
trở lên.
Ngoài ra còn buộc người sử dụng lao động giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người lao động khi có hành vi giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản với người lao động làm công việc có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên quy định tại khoản 1 Điều này. - Người lao động cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình?
– Yêu cầu ký hợp đồng ngay sau khi hết thời gian thử việc.
– Giữ lại chứng cứ làm việc như: bảng lương, chấm công, email, tin nhắn.
– Ngoài ra khi quyền lợi bị xâm phạm người lao động có thể khiếu nại đến người sử dụng lao động, Thanh tra Sở lao động – Thương binh & xã hội hoặc khởi kiện tại Tòa án để bảo vệ quyền lợi.
Liên hệ để được tư vấn:
Điện thoại: 0912.056.876 – Luật sư Lưu Văn Sáng
0964.816.140 Nguyễn Thị Ái Ly
Website: https://phongphaplyls.com/
Địa chỉ trụ sở: 79/4 Lê Thị Riêng, Thới An, TP. Hồ Chí Minh