- Định nghĩa
Đăng ký nhãn hiệu là cách thức cá nhân, doanh nghiệp bảo vệ tài sản trí tuệ của mình. Một logo được bảo hộ giúp chủ sở hữu chống lại những hành vi ăn cắp, bắt chước hoặc cạnh tranh không lành mạnh. Đối tượng là sở hữu công nghiệp: Nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng,…..
Đăng ký bản quyền logo là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu. Đối tượng cụ thể là: Tác phẩm mỹ thuật ứng dụng.
Vì vậy, Doanh nghiệp có thể lựa chọn hai hình thức bảo hộ logo là đăng ký nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ , thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc đăng ký bản quyền tác phẩm Mỹ thuật ứng dụng tại Cục Bản quyền tác giả, thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
2. Điều kiện bảo hộ
Nhãn hiệu: Đảm bảo không trùng hay tương tự cả về mặt hình thức và nội dung với các nhãn hiệu khác cho cùng loại sản phẩm/dịch vụ đã được nộp đơn trước. Nhãn hiệu khi bảo hộ độc quyền buộc phải gắn với hàng hóa hay dịch vụ nhất định còn quyền tác giả thì không.
Quyền tác giả: Đảm bảo tính sáng tạo, tính nguyên gốc, không sao chép. Tác phẩm được tạo ra bằng hoạt động lao động trí tuệ; không phải sao chép từ tác phẩm của người khác
3. Phạm vi bảo hộ
Đăng ký nhãn hiệu sẽ được bảo hộ cả về mặt ngữ nghĩa, cách trình bày, màu sắc… Đây là biện pháp bảo hộ rất mạnh vì nếu như có người khác sử dụng logo tương tự sẽ bị coi là vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Đăng ký quyền tác giả sẽ được bảo hộ đối với các tác phẩm mang tính chất sáng tác của tác giả. Tuy nhiên mức độ bảo hộ cho bản quyền yếu hơn so với bảo hộ nhãn hiệu vì chỉ khi có người sử dụng logo giống hệt hoặc giống đến mức tối đa, người đó mới bị vi phạm bản quyền.
4. Thời gian thẩm định
Nhãn hiệu: Luật quy định 12 tháng.Thực tế: 24-28 tháng
Quyền tác giả: Luật quy định 15 ngày. Thực tế: 20-30 ngày
5. Thời hạn bảo hộ
Nhãn hiệu: 10 năm.Gia hạn nhiều lần, mỗi lần 10 năm
Quyền tác giả: 75 năm (đã công bố) hoặc 100 năm (chưa công bố)
Ưu, nhược điểm của đăng ký bảo hộ nhãn hiệu
Ưu điểm:
– Được xem là cơ chế bảo hộ logo chặt chẽ nhất hiện nay. Phạm vi bảo hộ rộng nhất: bảo hộ cả nội dung chữ và nội dung hình của nhãn hiệu; chống lại được hành vi sử dụng logo tương tự gây nhầm lẫn cho dù không bị trùng 100%.
– Văn bằng bảo hộ nhãn hiệu là văn bản chứng nhận doanh nghiệp và sản phẩm, dịch vụ do doanh nghiệp đó cung ứng là có uy tín, đã đăng ký và được bảo hộ với Nhà nước. Từ đó, tạo lòng tin và uy tín cho người tiêu dùng; nâng cao vị thế trên thị trường;
– Văn bằng bảo hộ nhãn hiệu như bảo chứng cho kết quả của việc đăng ký. Là cơ sở để xử lý các hành vi vi phạm về sở hữu trí tuệ khác như: Tên thương mại của doanh nghiệp; tên miền, website; Hoặc những hành vi khác lợi dụng đặt tên nhãn hiệu gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.
– Văn bằng bảo hộ nhãn hiệu độc quyền là điều kiện bắt buộc khi triển khai hệ thống mã số mã vạch cho doanh nghiệp nếu muốn cung cấp sản phẩm mang thương hiệu ra thị trường trong nước và quốc tế.
Nhược điểm:
– Với cơ chế bảo hộ chặt chẽ như trên, để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cần trải qua quy trình thẩm định khó khăn và phức tạp. Cục SHTT thẩm định hình thức của đơn đăng ký, sau đó công bố đơn đăng ký trên công báo sở hữu công nghiệp, sau đó thẩm định về nội dung nhãn hiệu trước khi quyết định từ chối cấp Văn bằng bảo hộ hoặc quyết định cấp Giấy chứng nhận.
– Thời gian xử lý kéo dài; có thể tới 2-3 năm. Với quy trình thẩm định gắt gao cộng thêm lượng đơn đăng ký khổng lồ nộp vào mỗi tháng. Quy trình đăng ký nhãn hiệu kéo dài để đảm bảo khâu tra cứu; thẩm định được đảm bảo chặt chẽ.
– Thời hạn bảo hộ nhãn hiệu: 10 năm kể từ ngày nộp đơn đăng ký. Hết 10 năm có thể gia hạn và không hạn chế số lần gia hạn.
Ưu, nhược điểm của đăng ký bản quyền logo
Ưu điểm:
– Về bản chất quyền tác giả với tác phẩm phát sinh kể từ khi tác giả sáng tạo ra tác phẩm. Việc đăng ký bản quyền tác giả dựa trên sự tự nguyện; thiện chí trung thực của người đăng ký. Do đó, dễ dàng được cơ quan Nhà nước cấp giấy chứng nhận;
– Thời gian được cấp giấy chứng nhận nhanh. Do không phải trải qua quy trình thẩm định khắt khe nên thời gian để cấp giấy chứng nhận bản quyền tác giả nhanh chóng.
– Thời gian bảo hộ dài; đối với tác phẩm là Logo có thời hạn là 75 năm kể từ khi tác phẩm công bố lần đầu. Với tác phẩm chưa công bố trong 25 năm kể từ khi tác phẩm được định hình; thời hạn bảo hộ là 100 năm kể từ khi tác phẩm được định hình.
Hết thời hạn bảo hộ nói trên; tác phẩm thuộc về công chúng. Cá nhân, tổ chức sử dụng tác phẩm logo có trách nhiệm và nghĩa vụ tôn trọng quyền nhân thân của tác giả.
Nhược điểm:
– Xuất phát từ cơ sở tự nguyện, cam kết của tác giả; hiện nay cũng chưa có hệ thống quản lý cũng như tra cứu độ trùng lặp của logo. Nhất là với trường hợp tác phẩm logo đó chưa được công bố. Việc đăng ký mang tính thủ tục ghi nhận quyền của tác giả, chủ sở hữu.
– Quyền với tác phẩm logo có thể bị hủy nếu có bên thứ ba chứng minh logo đã đăng ký là sao chép. Ngoài ra, nếu có tranh chấp phải trải qua thủ tục tại Tòa án, và thời gian giải quyết kéo dài.
– Được nhìn nhận dưới góc nhìn đối với tác phẩm; đăng ký bảo hộ bản quyền tác giả chỉ bảo hộ dưới danh nghĩa tác phẩm mỹ thuật ứng dụng. Như vậy, nội dung trên tác phẩm không phải đối tượng được bảo hộ độc quyền. Tức nghĩa là một bên thứ ba cũng có thể sử dụng nội dung chữ trùng; với cách bố trí, phối màu khác thì không vi phạm và khi đăng ký cũng được cấp giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả.
