Với sự bùng nổ mạnh mẽ của thương mại điện tử trong những năm gần đây, livestream bán hàng đã trở thành một hiện tượng phổ biến, thay đổi căn bản thói quen mua sắm truyền thống. Nếu trước đây người tiêu dùng thường chỉ đến cửa hàng hoặc đặt mua qua các trang web thương mại điện tử, thì nay, thông qua những buổi phát trực tiếp trên các nền tảng như TikTok, Facebook hay YouTube, khách hàng có thể vừa xem sản phẩm, vừa nghe tư vấn chi tiết, lại vừa được tương tác trực tiếp với người bán. Chính sự gần gũi, sinh động và mang tính trải nghiệm này đã giúp hình thức livestream nhanh chóng trở thành kênh kinh doanh mang lại doanh thu khổng lồ, thu hút từ những hộ kinh doanh nhỏ lẻ đến cả các thương hiệu lớn.
Căn cứ khoản 30 Điều 3 Nghị định 147/2024/NĐ-CP quy định:“Phát trực tuyến (livestream) là tính năng cho phép các tài khoản trên các mạng xã hội hoặc trên các nền tảng số phục vụ giao dịch điện tử truyền tải trực tuyến các nội dung, các dữ liệu dưới dạng âm thanh, hình ảnh theo thời gian thực”.
Đồng thời, tại điểm d khoản 6 Điều 24 Nghị định 147/2024/NĐ-CP có quy định chỉ các mạng xã hội đã được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội mới được cung cấp tính năng livestream hoặc cung cấp các hoạt động có phát sinh doanh thu dưới mọi hình thức. Các mạng xã hội có số lượng người truy cập thường xuyên thấp nếu có nhu cầu cung cấp tính năng livestream hoặc cung cấp các hoạt động có phát sinh doanh thu thì có thể thực hiện thủ tục cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội.
Như vậy, chỉ những mạng xã hội đã được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp giấy phép mới đủ điều kiện cung cấp tính năng livestream và triển khai các hoạt động có phát sinh doanh thu, bao gồm quảng cáo, bán hàng, nhận quà tặng trực tuyến hay các hình thức giao dịch khác. Điều này có nghĩa là trách nhiệm xin giấy phép thuộc về đơn vị vận hành nền tảng mạng xã hội, chứ không phải cá nhân hay tổ chức sử dụng nền tảng để bán hàng. Do đó, người bán chỉ cần lựa chọn thực hiện livestream trên các mạng xã hội đã được cấp phép như TikTok, Facebook hay YouTube mà không phải lo lắng về thủ tục xin giấy phép riêng để livestream bán hàng.
Lưu ý: Việc các pháp nhân xin Giấy phép cung cấp dịch vụ mạng xã hội thì cần đáp ứng các điều kiện tại khoản 5 Điều 25 Nghị định 147/2024/NĐ-CP, bao gồm:
- Mạng xã hội có số lượng người truy cập thường xuyên lớn. Trong trường hợp mạng xã hội có số lượng người truy cập thường xuyên thấp có nhu cầu cấp Giấy phép để cung cấp tính năng livestream hoặc các hoạt động có phát sinh doanh thu thì vẫn được xem xét cấp phép;
- Đáp ứng đầy đủ các điều kiện về cung cấp dịch vụ mạng xã hội trong nước như sau:
- Là cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được thành lập theo pháp luật Việt Nam, có chức năng, nhiệm vụ hoặc ngành nghề đăng ký kinh doanh đã được đăng tải trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp phù hợp với dịch vụ mạng xã hội cung cấp;
- Đã đăng ký sử dụng tên miền để cung cấp dịch vụ mạng xã hội và đáp ứng quy định tại Điều 26 Nghị định 147/2024/NĐ-CP;
- Đáp ứng các điều kiện về tổ chức, nhân sự và kỹ thuật theo quy định tại Điều 27 Nghị định 147/2024/NĐ-CP;
- Có biện pháp quản lý nội dung, thông tin theo quy định tại Điều 28 Nghị định 147/2024/NĐ-CP.
Trường hợp từ chối, Bộ Thông tin và Truyền thông (Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử) có văn bản trả lời và nêu rõ lý do.